vrijdag 3 mei 2013

Achter de schermen: trekkenwand #1



Tegenwoordig zijn steeds meer podiumtechnische werkzaamheden geautomatiseerd. Zo wordt er veel gebruik gemaakt van ‘rigging’ ofwel het elektronisch hijsen en liften van decorstukken. Die installatie moet natuurlijk regelmatig worden gecontroleerd. Onlangs vond in onze schouwburg de jaarlijkse controle plaats. Een mooi moment voor een kijkje achter de schermen dus.

De overgang van de trekkenwand naar een trekkeninstallatie, dus van touwen die handmatig bediend werden naar een elektronische installatie, kwam na  1998 in een stroomversnelling. In dit jaar kwam er namelijk in nieuwe regel in de Arbowet, genaamd ‘Norm 2’. Het doel van deze wet is volgens de Arbodienst: “De arbeid aan de trekkenwand zodanig te organiseren en de arbeidsplaats zodanig in te richten dat de fysieke belasting geen gevaren met zich mee kan brengen voor de veiligheid en gezondheid van de werknemers.”  In de wet staat dus dat de lichamelijke belasting voor theatertechnici geminimaliseerd moest worden, wegens de vele gezondheidsklachten die eraan kleefden.

De trekkeninstallatie heeft dus als voordeel dat decors met een computer bediend kunnen worden. Dit scheelt veel fysieke inspanning. Toch kan niet iedereen de trekkenwand zomaar bedienen. Het bedienen van de trekkeninstallatie vraagt om certificering. Theatertechnici moeten een wettelijk verplicht certificaat genaamd Bedieningsvakman Mechanische Trekwanden (BTM). Tijdens deze vierdaagse cursus komen meerdere dingen aan bod, zoals wet- en regelgeving, maar ook het traceren van storingen.

Wat zo opmerkelijk is aan de trekkeninstallatie, is dat het hijsen van lasten boven personen wettelijk gezien niet is toegestaan. Omdat dit in schouwburgen wel van toepassing is, bestaat er een label met daarop een WWLT-merk. Dit staat voor 'Wettelijke WerkLast Theater' en dit houdt in dat het maximale tilgewicht met de helft is afgenomen, ofwel er is een veiligheidsfactor van 1:12. Dankzij deze regel is het hijsen boven personen, ondanks de vele risico's, toch toegestaan.Wel moeten er maandelijks controles uitgevoerd worden om de veiligheid van het publiek, de artiesten, maar ook van de mensen achter de coulissen te waarborgen. Want stelt u zich eens voor dat er iets mis gaat…

Er zijn allerlei eisen waaraan de trekroedes moeten voldoen. De roedes hangen standaard 20 a 25 cm uit elkaar. Ook hangen ze  parallel aan het voetlicht. Per trek is het te belasten gewicht nooit zwaarder dan 500 kg. Het kluitgewicht is nooit zwaarder dan 12 kg. Dit wordt jaarlijks door een inspecteur onderzocht. De aantekeningen van de inspectie moeten bijgehouden worden in een logboek. Onderhoud mag gedaan worden door de eigen technische dienst van de Schouwburg. Op de onderstaande afbeelding is te zien hoe een trekroede in onze schouwburg wordt gecontroleerd. Er hangt maar liefst 5x125 kilo aan!

Er zitten dus vele voordelen aan deze techniek. Dankzij de wetten, vereiste certificering en regelmatige controles wordt de veiligheid van de medewerkers en het publiek gewaarborgd. De theatertechnici hebben minder fysieke belasting. Tot slot geeft deze nieuwe techniek de ruimte voor nieuwe decorstukken. 

Wilt u graag zien hoe dat in zijn werking gaat? Kijk dan even naar het volgende instructiefilmpje: http://www.youtube.com/watch?v=AzWFaaOz4C0.

Door Lisa Wortel

Geen opmerkingen:

Een reactie posten